Heldere komeet midden okt 2024

	updates onderaan de pagina C/2023 A3 (Tsuchinshan–ATLAS) is een komeet die ons nadert vanuit de verre Oortwolk. Op 27 sep 2024 bereikt hij zijn kleinste afstand tot de zon (slechts 58 miljoen km); het is zijn eerste bezoek aan de binnendelen van ons zonnestelsel. Van een dergelijke komeet is het moeilijk om te voorspellen hoe helder hij zal worden; de grootste helderheid zal bereikt rond de periheliumpassage op 27 sep. In de afgelopen weken was 2023A3 voor waarnemers in zuidelijke streken gunstiger aan de hemel geplaatst dan voor ons land. Zij melden dat de komeet gestaag helderder wordt. In een artikel op 12 sep in Sky and Telescope is men daarom positief over de uiteindelijke helderheid. Ten gevolge van voorwaartse verstrooing zou 2023A3 in de dagen, dat hij voor ons het dichtst bij de zon staat (6 - 12 okt), een helderheid van maar liefst -3 tot -7m kunnen halen. Dit geldt voor dagen waarop de komeet alleen overdag, op slechts enkele graden van de zon te zien is. Waarnemingen zijn dan moeilijk en gevaarlijk, en worden door mij niet zomaar aanbevolen. Het veiligste is te wachten tot de komeet bij ons (zeer) laag aan de avondhemel zal verschijnen: probeer vanaf 11 okt een plekje te vinden met vrij uitzicht, pal op het westen.
	Op het web zijn opzoekkaartjes voor de komeet op diverse plaatsen te vinden: Comet Chasing geeft gedetailleerde kaartjes per week. Op de kometensectie van de site van Gideon van Buitenen vindt u een uitgebreide (Engelstalige) pagina over de komeet. Alle helderheidsschattingen van de komeet worden gestopt in een rekenmodel, dat voorspelt hoe helder de komeet de komende weken zou kunnen worden. Dat is de rode lijn in de grafiek, de groene lijn houdt ook rekening met voorwaartse verstrooiing. Op de pagina zijn ook gedetailleerde, automatisch geupdate opzoekkaartjes te vinden. Hemel.waarnemen.com geeft op deze pagina Nederlandstalige informatie over de komeet en een kaart die de baan over een wat groter aantal dagen laat zien. Deze pagina van Heavens-Above geeft meerdere interactieve zoekkaartjes. Links ziet u twee zoekkaartjes voor de avonden van 15 (boven) resp. 17 okt (onder) voor 20.00 uur. Het paarse cirkeltje (diam. 7 graden) komt overeen met het beeldveld van een gemiddelde verrekijker.
	UPDATES 12 okt: Rond 19.45 h was komeet TA in een 7x50 verrekijker te zien, in de schemering op amper 5 graden boven de horizon. Internationale waarnemers hebben de helderheid op +0.5m geschat. Bij de volgende updates zal ik geschatte helderheden tussen haakjes vermelden. 14 okt: Komeet vanaf 19.37 h met de verrekijker te zien, later ook met het blote oog. De staart was opvallend: zeker 5 graden lang; als je er een eind naast kijkt is hij beter te zien, en lijkt de lengte wel 10 graden! [1.5m] Met een eenvoudige camera werd de foto hiernaast (400 ASA, 2 sec) gemaakt. 16 okt: 19.45 h: Komeet in de verrekijker duidelijk zwakker [2.5m]. 22 okt: 20.32 h: Komeet in de verrekijker te zien als een korte, brede staart; weinig opvallend meer [4.5m]. 24 okt: 19.56 h: Komeet nog zwakker [5m]. 27 okt: 18.56 h MET: Komeet maar matig te zien met verrekijker [5.5m]. 28 okt: 19.26 h: Komeet alleen nog perifeer te zien - wanneer je er niet rechtstreeks naar kijkt [6.0m].